Mikroflora jelit świń jest względnie stała w poszczególnych okresach życia zwierzęcia. Natomiast skład flory bakteryjnej jelit i jej aktywność ulegają modyfikacji pod wpływem stresu, czynników infekcyjnych, a w szczególności – pod wpływem żywienia.
Składniki paszy, takie jak włókno i jego rodzaj oraz długość frakcji, a także poziom strawności białka, wpływają na skład ilościowy i jakościowy mikroflory jelit oraz przebieg i wydajność trawienia. Stworzenie odpowiednich warunków do pracy układu pokarmowego świń, ułatwia zapobieganie pojawianiu się bardzo groźnych beztlenowców.
Źródłem
chorób wywoływanych przez beztlenowce są stale obecne w przewodzie pokarmowym bakterie rodzaju
Clostridium. Główną jednostką chorobową, jaką wywołują przetrwalniki beztlenowca u młodych zwierząt, jest
zakaźne martwicowe zapalenie jelit, którego objawami są
bolesność powłok brzusznych, biegunki (często krwawe) i
śmierć będąca wynikiem uszkodzeń jelit i toksemii wywołanej toksynami wytwarzanymi przez bakterie.
W przypadku starszych zwierząt do śmierci może dochodzić bez wstępnych objawów chorobowych.
Brzuchy padłych świń są widocznie wzdęte. Okresem nasilającym chorobę, z powodu sprzyjających wahań temperatur, jest czas od jesieni do wiosny. Ofiarą beztlenowców są najczęściej duże i silne zwierzęta, które pobrały większe ilości paszy, stąd straty są bardzo dotkliwe.
Jak zapobiegać występowaniu beztlenowca?
Ważna jest dbałość o warunki środowiskowe, dobrostan zwierząt, a także odpowiednią
dezynfekcję i
czystość chlewni. W zapobieganiu występowania beztlenowca podstawą jest racjonalne żywienie świń oraz unikanie przegęszczeń. Należy zapewnić odpowiedni
dostęp do paszy i wody. Nie zaleca się podawania pasz zanieczyszczonych mykotoksynami, stąd ważne jest stosowanie w żywieniu komponentów czystych mikrobiologicznie. Rozwojowi beztlenowców u świń sprzyja podawanie śrut poekstrakcyjnych o niskiej strawności, białka oraz włókna długiej frakcji. Należą do nich śruta rzepakowa i słonecznikowa .
Właściwy poziom włókna w paszy o odpowiedniej frakcji przyspiesza pasaż treści jelit, co
ogranicza rozwój szkodliwych drobnoustrojów.
W profilaktyce ogólnej zakażeń beztlenowcami należy dbać o przewód pokarmowy zwierząt, poprzez prawidłowe dobieranie komponentów paszowych, szczególnie białkowych i będących źródłem włókna. Kolejnym bardzo ważnym czynnikiem, który ma ogromny wpływ na uniknięcie rozwoju beztlenowca, jest
odpowiednie zakwaszenie układu pokarmowego, czyli zapewnienie odpowiedniego pH. Możemy to osiągnąć dzięki zastosowaniu mieszaniny kwasów o odpowiednim stężeniu. Mogą to być zarówno zakwaszacze płynne, np.
WerVit Modis, jak i zakwaszacze sypkie, np.
WerVit Revolt.
Prosoja Bona i Amirap Standard– wysoka strawność białka
Skutecznym sposobem w walce z beztlenowcem będzie zastosowanie wysoko strawnego białka, którego dostarcza
Prosoja Bona (produkowana z nasion soi), zawierająca 38% białka ogólnego o strawności 93% oraz12% tłuszczu. Kolejną propozycją zastosowania bezpiecznego białka jest
Amirap Standard (produkowany z nasion rzepaku), który zawiera 33% białka ogólnego, 7% tłuszczu, 12% włókna strukturalnego. Wysoka strawność białka oraz odpowiednia frakcja włókna czystego mikrobiologicznie, zapewnią wysokie przyrosty masy ciała i bezpieczeństwo dla jelit świń.